Sprzedaż samochodu a polisa ubezpieczeniowa

Sprzedaliśmy samochód firmowy. Pojazd ten był objęty ubezpieczeniem OC. Kwotę składki rozliczaliśmy w czasie w okresach miesięcznych. Jak powinniśmy postąpić z nierozliczoną na dzień sprzedaży pojazdu wartością ubezpieczenia? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1156915)

Uczestnicy forum kwotę składki na ubezpieczenie rozliczali w czasie, co odbywa się za pośrednictwem konta 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów". Jeśli w takiej sytuacji składnik majątku (tu: samochód) zostanie sprzedany, to widniejąca na koncie 64-0 nierozliczona część ubezpieczenia powinna zostać odniesiona jednorazowo w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",

- Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Jeżeli sprzedaż składnika majątku odbywa się w tym samym roku, w którym zawarto polisę ubezpieczeniową, to w sytuacji gdy ubezpieczyciel zwróci niewykorzystaną składkę, uczestnicy forum powinni jej wartość odnieść na dobro pozostałych przychodów operacyjnych lub na zmniejszenie kosztów rodzajowych (lub/i kosztów w zespole 5). Wydatki na ubezpieczenie firmowego majątku, w tym środków trwałych, obciążają bowiem koszty działalności operacyjnej jednostki. Księguje się je na koncie 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Pozostałe koszty rodzajowe) lub/i na odpowiednim koncie zespołu 5.

Kwotę składki wprowadza się do ksiąg rachunkowych w dacie zawarcia umowy ubezpieczenia. Jak wynika bowiem z zasady memoriału zawartej w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.), w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Należy pamiętać, że w przypadku gdy umowa ubezpieczenia dotyczy dwóch lat obrotowych, koszt składki trzeba przyporządkować do właściwych okresów sprawozdawczych. Koszty te ewidencjonuje się wówczas na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" i rozlicza proporcjonalnie do okresu wynikającego z polisy ubezpieczeniowej. Z art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości wynika bowiem, że jednostki dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych.

Przykład

Założenia

W marcu 2018 r. jednostka sprzedała samochód ciężarowy. Samochód ten stanowił środek trwały jednostki (w przykładzie pominięto ewidencję faktury sprzedaży).
Pojazd został wyksięgowany z ewidencji księgowej na podstawie dowodu LT. Jego wartość początkowa wynosiła 83.500 zł, a dotychczasowe umorzenia 58.900 zł.
Sprzedany samochód objęty był ubezpieczeniem OC. Na dzień sprzedaży pojazdu, na koncie 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" figurowała nierozliczona składka ubezpieczeniowa w wysokości 1.500 zł.
Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5. Rachunek zysków i strat sporządza w wersji porównawczej.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. LT - wyksięgowanie środka trwałego:
a) wartość początkowa	83.500 zł		01
b) dotychczasowe umorzenie	58.900 zł	07-1
c) wartość nieumorzona	24.600 zł	76-1
2. PK - rozliczenie kosztów polisy:
a) wyksięgowanie kwoty nierozliczonych kosztów	1.500 zł	79-1*	64-0
b) odniesienie do pozostałych kosztów operacyjnych	1.500 zł	76-1	79-0*

*	Sporządzając porównawczy rachunek zysków i strat, wyksięgowanie nierozliczonej kwoty składki z konta 64-0 należy przeprowadzić w korespondencji z kontami obrotów wewnętrznych.

Księgowania