Ubezpieczenie sprzedanego samochodu

W lutym 2014 r. została opłacona cała roczna składka ubezpieczenia OC samochodu osobowego stanowiącego środek trwały. W lipcu 2014 r. samochód ten został sprzedany - w związku z tym ubezpieczyciel zwróci firmie 50% opłaconej składki. Czy o tę wartość należy zmniejszyć koszty uzyskania przychodu w miesiącu otrzymania jej zwrotu? Zaznaczam, że prowadzę podatkową księgę przychodów i rozchodów.

W podatku dochodowym zwrot składki OC samochodu będącego środkiem trwałym stanowi przychód. Dotyczy to jednak wyłącznie tej części składki, która uprzednio została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Z kolei część zwracanej kwoty, która obejmuje składkę niezaliczoną w ciężar kosztów podatkowych, nie generuje przychodu podatkowego. Jest to konsekwencją uregulowań zawartych w art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o pdof, z którego wynika, że do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. W efekcie na sposób podatkowego rozliczenia zwrotu składki OC wpływ ma rodzaj prowadzonej księgi (księga rachunkowa czy podatkowa), a w przypadku księgi podatkowej - metoda jej prowadzenia (uproszczona lub memoriałowa).

U podatników prowadzących księgi rachunkowe oraz podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą memoriałową składka OC obejmująca okres od lutego 2014 r. do stycznia 2015 r. powinna być rozliczona proporcjonalnie na dwa lata podatkowe. Z kolei u prowadzących księgę podatkową metodą uproszczoną (kasową) powinna ona być ujęta w kosztach jednorazowo w dacie wystawienia polisy (przykład).

Przykład

Umowa ubezpieczenia OC samochodu osobowego będącego środkiem trwałym została zawarta na okres od lutego 2014 r. do stycznia 2015 r. Roczna składka z tego tytułu wyniosła 2.700 zł. Pod koniec lipca 2014 r. przedsiębiorca sprzedał samochód, a od ubezpieczyciela otrzymał zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej w wysokości 1.350 zł (stąd składka OC nieobjęta zwrotem wynosi 1.350 zł). Załóżmy, że zwrot nastąpi w sierpniu 2014 r.

I wersja: księga podatkowa - metoda kasowa

składka w wysokości 2.700 zł była kosztem w dacie wystawienia polisy OC,
przychodem w sierpniu 2014 r. będzie kwota 1.350 zł

II wersja: księga podatkowa - metoda memoriałowa

kosztem w dacie wystawienia polisy była składka na kwotę 2.475 zł (11/12 z kwoty 2.700 zł),
przychodem w sierpniu 2014 r. będzie składka w wysokości 1.125 zł (2.475 zł - 1.350 zł), tj. w części zaliczonej do kosztów i objętej zwrotem; przychodem nie jest pozostała jej część (225 zł), która nie została zaliczona do kosztów.