Stawka akcyzy na samochody hybrydowe - wyrok WSA

Uregulowania ustawowe

Zgodnie z art. 105 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2025 r. poz. 126 ze zm.), stawka akcyzy na samochody osobowe wynosi:

1) 18,6% podstawy opodatkowania - dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2.000 cm³;

1a) 9,3% podstawy opodatkowania - dla samochodów osobowych:

a) o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm³, ale nie wyższej niż 3.500 cm³,

b) stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (tj. pojazd samochodowy w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym, o napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania) o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2.000 cm³, ale nie wyższej niż 3.500 cm³;

1b) 1,55% podstawy opodatkowania - dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2.000 cm³ lub niższej;

2) 3,1% podstawy opodatkowania - dla pozostałych samochodów osobowych.

Istota sporu

WSA w Gdańsku w wyroku z 18 lutego 2025 r., sygn. akt I SA/Gd 922/24 (orzeczenie nieprawomocne) wypowiedział się na temat opodatkowania akcyzą hybrydowych samochodów osobowych. Okolicznością niesporną między stronami było to, że skarżąca spółka nabyła wewnątrzwspólnotowo dwa samochody osobowe. Sporna była natomiast stawka podatku akcyzowego.

Stan faktyczny

Z opisu sprawy wynikało, że spółka nabyła samochody osobowe, które posiadały napęd hybrydowy inny niż typu plug-in, pojemność silnika 1984 cm³ oraz moc odpowiednio 1,50 i 1,25 kW. Rodzaj zastosowanego w tych samochodach napędu wykluczał możliwość udziału wyłącznie napędu elektrycznego do wygenerowania momentu obrotowego niezbędnego do ruszenia z miejsca i rozpędzenia pojazdu (sterownik systemu pozwalał spalinowemu silnikowi tłokowemu wewnętrznego spalania pracować razem z silnikiem elektrycznym). Samochody te zostały wyprodukowane jako pojazdy jednopaliwowe, hybrydowe mHEV, tj. Mild-Hybrid (NOVC-HEV - bez możliwości ładowania z zewnątrz).

W ocenie spółki należało zastosować obniżoną stawkę akcyzy (w wysokości 1,55%), przewidzianą dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym zgodnie z ww. art. 105 ust. 1b ustawy o podatku akcyzowym. Spółka wskazała, że oba pojazdy wyposażone były w silnik spalinowy wraz z silnikiem elektrycznym oraz posiadały akumulator samoładujący. Natomiast organy podatkowe uważały, że nabyte przez spółkę pojazdy należy opodatkować stawką dla pozostałych samochodów osobowych, gdyż samochody te nie są pojazdami hybrydowymi - nie mają bowiem wyłącznego trybu do jazdy elektrycznej i powinny być klasyfikowane jako pojazdy posiadające jedynie silnik spalinowy. Spółka nie zgodziła się z organami, że zastosowana przez nią stawka podatku obowiązuje wyłącznie dla tzw. pełnych hybryd, czyli pojazdów, które wyposażone są w dwa alternatywne źródła zasilania do napędu. Zdaniem spółki, obowiązujące przepisy nie wskazują, w jakim stopniu silnik elektryczny ma wspomagać napęd, aby można było mówić o silniku hybrydowym, a fakt wyposażenia pojazdu w silniki spalinowy i elektryczny działające niezależnie nie jest obligatoryjną przesłanką do zastosowania preferencji podatkowej.

Stanowisko WSA

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku, który wydał przywołany wcześniej wyrok. Zdaniem sądu, treść art. 105 pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym jest czytelna i obniżona stawka akcyzy przysługuje, jeżeli samochód osobowy posiada odpowiedni (hybrydowy, czyli mieszany) napęd. O ile ustawodawca określił w ww. przepisie parametry silnika spalinowego (pojemność), to dla silnika elektrycznego nie ustanowił żadnych konkretnych wymagań. Z przepisu tego nie wynika, aby od mocy silnika elektrycznego zależało, czy dany samochód jest samochodem osobowym o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, czy jest samochodem o napędzie jedynie spalinowym. Nie wynika z niego także zależność między zakresem, w jakim silnik elektryczny (jego moc) uczestniczy w jeździe bądź czy istnieje alternatywna możliwość jazdy wyłącznie na silniku elektrycznym.

Sąd podzielił stanowisko zawarte w wyroku WSA w Olsztynie z 9 października 2024 r., sygn. akt I SA/Ol 328/24 oraz WSA w Warszawie z 14 sierpnia 2024 r., sygn. akt III SA/WA 1147/24 (orzeczenia nieprawomocne), w których przyjęto, że samochodem o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym jest każdy samochód osobowy, który oparty jest na współdziałaniu obydwu silników - spalinowego i elektrycznego, zaś to współdziałanie polegać może już na wspomaganiu napędu będącego wynikiem pracy silnika spalinowego napędem wynikającym z pracy silnika elektrycznego.

WSA uznał zatem, że posłużenie się w art. 105 pkt 1b ustawy o podatku akcyzowym określeniem "napęd hybrydowy" wskazuje, że napęd taki posiada tylko samochód, w którym oba różne źródła mocy oddziaływują bezpośrednio na urządzenie do nadawania samochodowi ruchu albo taki, w którym energia pochodząca z dwóch źródeł mocy bezpośrednio powoduje ruch pojazdu bądź taki, w którym wprawianie pojazdu w ruch jest bezpośrednim wynikiem działania dwóch różnych źródeł mocy. Przepis ten nie wskazuje natomiast wielkości mocy poszczególnych silników. W wyroku czytamy:

"(...) Skoro użyte w przepisie określenie "hybrydowy" odnosi się do napędu, to wymogi art. 105 pkt 1a lit. a oraz pkt 1b ustawy (o podatku akcyzowym - przyp. red.) spełnia taki pojazd, w którym ruch pojazdu stanowi bezpośrednią konsekwencję pracy co najmniej dwóch różnych silników. Nie jest więc pojazdem hybrydowym samochód posiadający poza tradycyjnym silnikiem spalinowym - taki rodzaj silnika elektrycznego, który nie oddziałuje bezpośrednio na układ napędowy, lecz służy bezpośrednio innym celom, takim jak zapewnienie funkcjonowania urządzeń typu klimatyzacja lub wycieraczki, wobec czego jedynie w sposób pośredni wspiera pracę silnika spalinowego, zmniejszając jego obciążenie, z czym wiąże się zmniejszenie zużycia paliwa napędzającego ten silnik, a finalnie zmniejszenie emisji do powietrza substancji szkodliwych.

(...) podkreślenia wymaga, że omawiany art. 105 pkt 1b u.p.a. (ustawy o podatku akcyzowym - przyp. red.) nie określa konkretnych wymogów co do mocy któregokolwiek z silników. Wobec tego różnica ich mocy może być i bardzo duża, i bardzo mała albo żadna. Dlatego też niezasadnie, bez oparcia w treści przepisu, wymagają organy, aby moc silnika elektrycznego była na tyle wysoka, aby silnik ten nie tylko wspomagał silnik spalinowy, ale też umożliwiał ruszanie z miejsca oraz alternatywną jazdę wyłącznie na silniku elektrycznym, bez udziału silnika spalinowego. W tym miejscu przypomnienia wymaga, że jedyny wynikający z u.p.a. wymóg co do pojemności silnika dotyczy silnika spalinowego. (...)"

Sąd uznał, że ustawa o podatku akcyzowym nie uzależnia zastosowania obniżonej stawki akcyzy od spełnienia dodatkowego warunku określonej wielkości silnika elektrycznego, takiej jak jego moc, zakres pracy itp., a także nie wskazuje, aby silnik spalinowy i elektryczny musiały być stosowane zamiennie. WSA wskazał ostatecznie, że:

"(...) w rozpoznawanej sprawie organy winny zastosować stawę akcyzy wynikającą z art. 105 pkt 1b u.p.a., gdyż ze stanu faktycznego wynika, że pojazdy spełniały wszystkie przesłanki wymienione w tym przepisie, tj. posiadały określoną pojemność silnika, nie akumulowały energii elektrycznej przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania oraz posiadały hybrydowy napęd spalinowo-elektryczny zgodnie z wymogami u.p.a.. (...)"